Pozostaną niezapomniani! Uroczystości rocznicowe w Sterkowcu i Szczepanowie

Jesienią 1914 roku przez Galicję przetoczył się rosyjski „walec parowy”. W krwawych bojach starły się wojska Cesarstwa Austro – Węgierskiego z armią Cesarstwa Rosyjskiego. W 2024 roku obchodzimy 110 rocznicę tamtych wydarzeń. I chociaż od momentu wybuchu Wielkiej Wojny upłynął już szmat czasu, a jej wspomnienie przesłoniła kolejna wojna światowa – to pamięć od tych wydarzeniach nie zaginęła.

W miniony weekend 23-24 listopada 2024 r. w Sterkowcu i Szczepanowie odbyły się uroczystości patriotyczne których motto „Lecz Wy pozostaniecie niezapomniani…” nawiązuje do inskrypcji jaka znajduje się na pomniku centralnym cmentarza nr 273 w Szczepanowie. Na środkowej części pomnika zamontowano tablicę z niemieckim napisem, który w wolnym tłumaczeniu brzmi:
Przemijające jest to, co czyni nas wielkimi. Lecz Wy pozostaniecie niezapomniani.
Zwycięzca w życiu, wciąż pozostaje wierny wam w śmierci.

Mieszkańcy Sterkowca, Jadownik i Szczepanowa przygotowali bogaty program dwu dniowej imprezy patriotyczno-edukacyjnej obejmujący m.in.: harcerską grę terenową, uroczystości religijne na cmentarzach wojennych w Sterkowcu i Szczepanowie oraz prelekcję poświęconą walkom z listopada 1914 r. W niedzielę z kolei odbył się spacer historyczny szlakiem cmentarzy wojennych.

Pierwszym punktem w programie była harcerska gra terenowa pod hasłem „Pamiętamy o tych, którzy walczyli o naszą wolność”. Gra została poprowadzona przez druhów ze Szczepu Czarnego im. Bohaterów Państwa Podziemnego działającego przy Publicznej Szkole Podstawowej nr 2 w Jadownikach. Jej fabuła nawiązywała do wydarzeń jakie miały miejsce pod koniec 1914 r. w Szczepanowie. Uczestnicy musieli m.in. rozpoznać wojskowe symbole taktyczne, wykazać się spostrzegawczością porównując stare zdjęcia ze współczesnym stanem kościoła długoszowskiego, zakodować informację, udzielić w punkcie opatrunkowym pomocy poszkodowanemu, a także zapoznać się z wyposażeniem żołnierzy walczących stron. Swoich sił spróbowało blisko 100 osób.

O godzinie 12.00 w kościele na cmentarzu w Szczepanowie odprawiona została Msza Święta, podczas której wspólnie modlono się w hołdzie poległym żołnierzom wszystkich walczących stron. Eucharystię sprawował ksiądz prałat Władysław Pasiut – wieloletni proboszcz Parafii w Szczepanowie oraz kustosz tutejszego sanktuarium Świętego Stanisława. Wspólnie z nim modlił się ks. doktor Tomasz Janik kapelan 113 batalionu lekkiej piechoty z Tarnowa. Ks. Janik reprezentował również podczas uroczystości Wojska Obrony Terytorialnej. W nabożeństwie uczestniczyły poczty sztandarowe, liczne grono harcerzy i zuchów, przedstawiciele organizacji i instytucji, członkowie Koła Brzesko Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, delegaci Policji, Straży Pożarnej oraz Wojska Polskiego, samorządowcy i mieszkańcy.

Wydarzenie spotkało się z dużym i pozytywnym odzewem. Na uroczystości przybyli nie tylko zaproszeni goście z terenu Powiatu Brzeskiego, ale także goście z zagranicy.

Uroczystości uświetniło przybycie liczącej około 40 osób delegacji Wspólnoty Legionistów Czechosłowackich. W delegacji wzięli udział bezpośredni potomkowie pierwszych członków czeskiej drużyny (Ivana Čílová i Václav Petřík), a także potomkowie innych czeskich legionistów z I wojny światowej. Dodatkowo w skład delegacji weszli weterani wojenni Armii Republiki Czeskiej, uczestnicy misji ONZ lub NATO w mundurach Armii Republiki Czeskiej, członkowie klubów historii wojskowości w replikach mundurów legionistów z 1914 roku, a także podchorążowie – uczniowie liceum wojskowego w mundurach wojskowych. Podczas uroczystości maszerowali z flagą narodową Republiki Czeskiej i sztandarem Czechosłowackiej Wspólnoty Legionowej, oraz repliką historycznego sztandaru Armii Czeskiej.

Na cmentarzu wojennym nr 273 w Szczepanowie, gdzie po zakończonym nabożeństwie udali się uczestnicy uroczystości złożono kwiaty i znicze.

Uroczystości na cmentarzu wojennym nr 279 w Sterkowcu mają już swoją tradycję. 10 lat temu w sobotę 22 listopada 2014 r. w setną rocznicę walk na cmentarzu wojennym w Sterkowcu została odprawiona Msza św. w intencji poległych w której uczestniczyli licznie zgromadzeni mieszkańcy, członkowie grup rekonstrukcji historycznej odtwarzających wojska rosyjskie i austro-węgierskie, przedstawiciele władz samorządowych i organizacji pozarządowych. Tym razem na dziekanowskim cmentarzu odśpiewano hymn, modlono się za poległych oraz odczytano apel poległych. Po zakończeniu części oficjalnej uczestnicy częstowali się grochówką wojskową przygotowaną przez Koło Gospodyń Wiejskich ze Sterkowca. W między czasie odbyło się wręczenie nagród dla uczestników gry terenowej, a mieszkańcy mogli poznać historię zmagań z 1914 r. dzięki przygotowanym na tą okazję tablicom.
Sobotę dopełniło wieczorne spotkanie w Domu pielgrzyma w Szczepanowie, którego tematem przewodnim był udział czeskich ochotników w walkach pod Szczepanowem i Sterkowcem w listopadzie 1914 roku. Zarówno Ivana Čílová, jak i Václav Petřík (potomkowie pierwszych członków Czeskiej Drużyny) przygotowali krótkie prezentacje ze zdjęciami poświęcone swoim przodkom. Ich dziadkowie zapisali się na kartach historii zmagań pod Szczepanowem. Tło do rozważań stanowiła wystawa fotografii oraz artefaktów z epoki przygotowana przez Piotra Styrnę – opiekuna „Izby regionalnej Historii Wsi Wokowice” oraz „Piwnicy z Historią wsi Sterkowiec”, a także  lokalnych kolekcjonerów.
Niedziela 24 listopada 2024 r. upłynęła na spacerze historycznym śladem cmentarzy wojennych wiodącym od Szczepanowa, poprzez Sterkowiec aż do Jadownik. W przemarszu wzięli udział członkowie delegacji z Czech oraz mieszkańcy Krakowa, Tarnowa, Szczepanowa i Sterkowca. Była to okazja do wielu ciekawych rozmów i dzielenia się wiedzą na temat historii walk. Finał wędrówki miał miejsce na Bocheńcu, gdzie w listopadzie 1914 r. swoje pozycje miała ciężka artyleria austro-węgierska.
– Siłą sprawczą wydarzenia byli harcerze ze Szczepu Czarnego z Jadownik pod kierunkiem komendanta  Bartłomieja Turleja. To jak udało mu się zachęcić do wspólnego świętowania dziesiątki harcerzy i zuchów zasługuje na najwyższe uznanie.
Wyrazy podziękowania kieruję pod adresem wszystkich, którzy skorzystali z zaproszenia by wspólnie oddać hołd zarówno żołnierzom, którzy walczyli i ginęli na tym terenie w listopadzie 1914 r,., jak i naszym przodkom, którzy w 1914 r. jeszcze w szeregach zaborczych armii walczyli na frontach całej Europy.
Organizacja uroczystości była możliwa dzięki wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego. Za udzielone wsparcie wyrażamy wyrazy wdzięczności pod adresem pani Marty Malec-Lech Członka Zarządu Województwa Małopolskiego oraz pana Ryszarda Pagacza Wicemarszałka Województwa Małopolskiego – mówi Krzysztof Bogusz – pochodzący ze Sterkowca pasjonat lokalnej historii i inicjator organizacji uroczystości rocznicowych.
W organizację wydarzenia zaangażowały się dziesiątki ludzi dobrej woli. Wśród organizatorów znaleźli się m.in. wolontariusze z grupy „Sterkowiec i przyjaciele”, Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Marii Magdaleny i św. Stanisława BM w Szczepanowie pod przewodnictwem ks. Marcina Kokoszki oraz Stowarzyszenie Rodziców dzieci oraz Przyjaciół Szczepu Czarnego z Jadownik „Żar”, a także Piotr Styrna – opiekun-kustosz Izby regionalnej Historii Wsi Wokowice oraz Piwnicy z Historią wsi Sterkowiec. Współorganizatorami uroczystości był Szczep Czarny im. Bohaterów Państwa Podziemnego przy Publicznej Szkole Podstawowej nr 2 w Jadownikach, Koło Gospodyń Wiejskich Sterkowiec, Jednostka Strzelecka 2059 Brzesko oraz szereg ludzi dobrej woli, którzy w różny sposób włączyli się w przygotowania.
Wydarzenie zrealizowano przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego oraz lokalnych dobroczyńców.
Patronem medialnym uroczystości był Informator Brzeski.

foto; Małgorzata Sacha

foto: CSol

sterkowiec.pl

 

 


Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *